Grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer: zo reageer je als organisatie zorgvuldig

Wat is grensoverschrijdend gedrag precies?

Grensoverschrijdend gedrag is een verzamelnaam. Het kan gaan om:

• Pesten of roddelen
• Intimidatie of machtsmisbruik
• Seksuele opmerkingen of aanrakingen
• Uitsluiting of discriminatie

De Arbowet verplicht werkgevers om een veilige werkomgeving te creëren. Grensoverschrijdend gedrag valt onder psychosociale arbeidsbelasting (PSA), en moet dus actief worden voorkomen.

De eerste stap: luisteren zonder oordeel

Wanneer iemand zich meldt, is de eerste reactie cruciaal. Wat je zegt en doet, bepaalt of de melder zich veilig blijft voelen. Dit helpt:

• Bedank de medewerker voor het melden
• Laat weten dat je het serieus neemt
• Toon begrip voor de impact
• Leg uit wat de vervolgstappen zijn
• Leg het gesprek vast als de melder dat wil

Let op: dit is geen onderzoek en geen beoordeling. Het is een eerste stap – met aandacht, niet met een oordeel.

Zorg voor een onafhankelijke vertrouwenspersoon

Het is belangrijk dat melders terechtkunnen bij iemand die losstaat van het team of de situatie. Een vertrouwenspersoon is daarin essentieel. Als je geen interne vertrouwenspersoon hebt, schakel dan een externe in via een gespecialiseerd bureau.

Hoe ga je verder met de melding?

Afhankelijk van de situatie kun je kiezen uit drie routes:

1. Informeel: via een gesprek of bemiddeling, als de situatie zich daarvoor leent
2. Formeel: via een vastlegging, intern onderzoek of eventueel disciplinaire maatregelen
3. Preventief: door training of teamcoaching om herhaling te voorkomen

Gaat het om mogelijk strafbaar gedrag? Dan is het belangrijk om juridisch advies in te winnen en de melder te ondersteunen bij het doen van aangifte.

Wat als je nog geen beleid hebt?

Zorg dan snel voor een basisaanpak. Denk aan:

• Een gedragscode of integriteitsbeleid
• Een duidelijke meld- en klachtenregeling
• Een aangewezen vertrouwenspersoon
• Een procedure voor onafhankelijk onderzoek
• Heldere communicatie met je team

Deze basis helpt je organisatie bij het professioneel én menselijk omgaan met lastige situaties.

Vijf tips voor zorgvuldige opvolging

1. Reageer rustig, open en zonder oordeel
2. Zorg voor een onafhankelijke vertrouwenspersoon
3. Kies een passende route voor vervolg, afgestemd op de ernst
4. Houd alle betrokkenen goed op de hoogte van het proces
5. Leer van elke melding – ook als het bij één keer blijft

Hulp nodig? HRnexus staat voor je klaar

HRnexus brengt je in contact met deskundige, onafhankelijke professionals, zoals:

• Externe vertrouwenspersonen
• Mediators en gespreksbegeleiders
• Trainers psychosociale veiligheid

Dien je hulpvraag in via de Contactpagina – wij zorgen voor een veilige en zorgvuldige aanpak, precies afgestemd op jouw organisatie.